ENGLISH VERSION OF THIS ARTICLE IS AVAIABLE BELOW

#IWD2024: STRONA GŁÓWNA

Fanny Meteier: Kung Fu Tuba.  Portret młodej tubistki z Francji

W tytule zawarta jest nieprawda: tubistka Fanny Meteier nigdy nie ćwiczyła kung fu, ale ma za to czarny pas w karate. Artykuł powinien więc mieć tytuł ‘’Karate Kid’’. Od tego momentu jednak wszystko w tym artykule będzie prawdą :  historią rozgrywającą się we Francji od przełomu wieków do współczesności. Żadne imiona nie zostały zmienione, a z szacunku dla tych, którzy zaginęli, wszystkie fakty zostaną opowiedziane tak, jak się wydarzyły.

Historia zaczyna się na przedmieściach, gdzie Fanny dorastała, w środowisku multikulturowej mieszanki, wykształconej w sposób charakterystyczny dla współćzaesnej Republiki. Matka, tancerka, zabierała swoją małą dziewczynkę wszędzie. Dziecko, które musiało unikać nadepnięcia na palce baletnicy, było zanurzone w kreatywnej atmosferze, którą później już zawsze będzie kultywować. To życie „bez niani” stało się podstawą jej zamiłowania do edukacji. W wieku dwóch i pół roku zobaczyła orkiestrę dętą grającą na ulicy. Do siódmego roku życia błagała matkę, by pozwoliła jej grać na trąbce. Jednak ograniczenia w terminach i dostęności wolnych miejsc u nauczycieli spowodowały, że zajęła się tubą. Bez względu na przeciwności, stała się jednością z wielkim instrumentem, niczym w filmie Cronenberga. Wielu muzyków zna tę androidalną osmozę.

Odkryła swoich współczesnych sobie w bardzo młodym wieku. Zrozumiała, że każdy ma swój własny świat i że każde podejście artystyczne zasługuje na istnienie. W filmie ‘’La règle du jeu’’ Jean Renoir wypowiedział wspaniałą kwestię: „Straszne w tym świecie jest to, że każdy ma swoje powody”.  Dzisiaj porusza się pomiędzy światami XX-wiecznych kompozytorów i amerykańskich raperów, dodając Lagos pop i – oczywiści –  jazz, w wykonaniu Threadgilla, Ornette’a, Braxtona …

Po uzyskaniu tytułu magistra grała w orkiestrach symfonicznych, o czym marzyła, jednak to zespoły jazzowe bardziej odpowiadały jej temperamentowi. Dołączyła do Orchestre National de Jazz prowadzonej przez Frédérica Maurina. Już wcześniej grała w jego młodzieżowej orkiestrze. Współpracowała z teatrem muzycznym Alice Laloy (Death Breath Orchestra założona w 2020 roku), a swobodna improwizacja oraz kooperacja   z trębaczem Timothée Quostem i Ensemble Liken pozwoliły jej pogłębić zrozumienie wpływów współczesnego repertuaru na brzmienie i barwę. Dzięki improwizacji czuje, że może być sobą, tworząc dźwięki, kombinacje i kompozycje, których inaczej nigdy by sobie nie wyobraziła.

Ma tu większe możliwości osobistej ekspresji i lepiej zaspokaja swoje dążenie do rozwijania się, niż w muzyce, którą pisała wcześniej.  Równie ważny jest osobisty,  ludzki wymiar tej działalności, stworzenie   muzycznej rodziny, w której może się rozwijać.  Dzisiaj sprawia, że ludzie tańczą w squatach z Orchestre 2035. Wraz z altowiolinistką Maëlle Desbrosses, tworzy duet Météore. Perkusista Marco Luparia wprowadził ją do świata elektroniki, a z puzonistką Jessicą Simon wyobraziła sobie godziny pracy oparte na rytmach biologicznych. Z choreografem Volmirem Cordeiro wspólpracuje przy projekcie ABRI, a w jej improwizacjach ruch ciała nabiera zupełnie nowego znaczenia. Przygotowuje również solowy program.  

Tuba jest w domu w grupach imprezowych. On tańczy, ona tańczy. Z charakterystyczną dla siebie ogromną życzliwością uderza go, dusi, w końcu całuje. On nigdy nie narzeka. Ona natomiast płacze na filmach, woli chodzić do teatru, a jeszcze bardziej do muzeów sztuki nowoczesnej i współczesnej. Czyż obrazy Paula Klee, Kandinsky’ego czy Delaunay’ów nie są wspaniałymi partyturami?

Jest bardzo zdyscyplinowaną dziewczyną, a radość traktuje bardzo poważnie. Uważnie słucha, z oddaniem poświęca się muzyce  i niemal czuje się winna, kiedy śni na jawie, kręcąc swoje blond loki.  W obliczu przeciwności losu muzyka zawsze ją ratuje, a jej instrument jest niezawodnym wsparciem. Uśmiech, który nosi, podobnie jak inne medale, nigdy jej nie opuszcza.

Fanny Meteier zwraca również uwagę na wizerunek, jaki kreują muzycy. Chciałaby uciec od czarnego garnituru w orkiestrze i jazzowej koszuli w Sunset Club. W zależności od projektu myśli o oświetleniu i kostiumach, które zmieniają sposób, w jaki publiczność odbiera muzykę. Muzyka na to zasługuje. I to prawda, scenografia strzelistej ”Tower of Meaning”  Ensemble 0 kontrastuje z intrygującą atmosferą ”Thief’s Journal” Billy’ego Bultheela czy żywymi kolorami kwintetu BELL Fidela Fourneyrona.

Po zatrzymaniu magnetofonu, na którym nagrywałem naszą rozmowę, Fanny odczepiła mój helikon, który zwisał z sufitu. Po raz pierwszy od trzydziestu lat usłyszałem, jak naprawdę brzmiał. To było piękne. Byłem w ekstazie.

Oczywiście broni miejsca kobiet w jazzie i muzyce kreatywnej.  Jednak dla niej sztuka musi być przede wszystkim egalitarna i służyć walce z podziałami. Każdy powinien mieć możliwość wyrażania siebie i rozwijania się w bezpiecznych i przyjaznych przestrzeniach.  I to właśnie stara się tworzyć w swoich projektach,  począwszy od nauczania w konserwatoriach, które prowadzi równolegle ze swoją działalnością jako wykonawczyni i które, jak ma nadzieję, będą dostępne dla jak największej liczby osób. Jaki jest sens muzyki, jeśli nie przeżywanie jej  w pięknie wspólnych chwil i odkrywaniu świata, wszystkich światów?

Jean-Jacques Birgé – Citizen Jazz

Ten artykuł opublikowany został jednocześnie w następujących europejskich magazynach, jako element akcji prezentującej utalentowane Artystki świata jazzu i bluesa: Citizen Jazz (Francja), JazzMania (Belgia), Jazz’halo (Belgia), London Jazz News (Wlk. Brytania), Jazz-Fun (Niemcy), Giornale della musica (Włochy), In&Out Jazz (Hiszpania) i Donos Kulturalny (Polska).

Foto: FrancePaquay

FANNY METEIER: KUNG FU TUBA

 Portrait of the rising young tuba player on the French scene

The title is a lie: tuba player Fanny Meteier has never practiced kung fu, but she has a black belt in karate. I should have called it Karate Kid, a movie that came out the same year as Kung Fu Panda. So from now on, everything in this article is a true story set in France from the turn of the century to the present. No names have been changed, and out of respect for those who are missing, all the facts will be told as they happened.

The story begins in the suburbs where she grew up, in a mix that should be a credit to the Republic. The mother, a dancer, takes her little girl everywhere. The child, who has to avoid being stepped on by ballerina’s toes, is immersed in a creative atmosphere that she will always cultivate. This „nanny-less” life would later form the basis for her love of education. At the age of two and a half, she saw a brass band playing in the street. Until she was 7, she begged her mother to let her play the trumpet, but the only available slot was on Thursdays, so she took up the tuba. No matter what, she becomes one with the big instrument, just like in a Cronenberg movie. Many musicians are familiar with this android osmosis.

She discovered her contemporaries at a very early age. She understood that everyone has their own world, and that every artistic approach deserves to exist. In his movie La règle du jeu, Jean Renoir uttered this great line: „The terrible thing about this world is that everyone has his reasons”. She oscillates between twentieth-century composers and American rappers, later adding Lagos pop and, of course, jazz such as that of Threadgill, Ornette, Braxton…

With her Master’s degree from the CNSM, she played in symphony orchestras, as she had dreamed of doing, but jazz ensembles suited her temperament better. She joined Frédéric Maurin’s Orchestre National de Jazz. She had already played in his youth orchestra. In addition to Alice Laloy’s musical theater (Death Breath Orchestra founded in 2020), free improvisation allowed her to deepen her research into the timbres inherited from contemporary repertoire, notably with the trumpeter Timothée Quost and the Ensemble Liken. Through improvisation, she feels she can be herself, producing sounds, combinations and compositions she would never have imagined otherwise.

Her thirst for learning and personal expression is better satisfied here than with music she has written before, and the human dimension remains just as important, so she has built a musical family in which to thrive. She makes people dance in squats and ZADs [1] with Orchestre 2035. With violist Maëlle Desbrosses, with whom she has much in common, she forms the duo Météore. Drummer Marco Luparia introduced her to electronics, and with trombonist Jessica Simon she imagined working hours based on biological rhythms.

 [1] : The acronym ZAD originally stood for Zones d’Aménagement Différé (meaning deferred development zones) but this has often been changed in recent years to ‚Zones à défendre’ and designates locations where protesters, ‘zadistes’, oppose large-scale development projects they consider harmful for the environment or common good. The zadistes might establish themselves in ZADs, and sometimes create a community. They might live and work there for an undefined period of time.

Choreographer Volmir Cordeiro brings her back to the stage for ABRI, and this time body movement takes on a whole new meaning in her improvisations. A solo performance is in preparation.

The tuba is at home in party groups. It also dances. And yet, driven by the immense benevolence that characterizes her, she hits him, smothers him, and finally embraces him. He never complains. She, on the other hand, cries at the movies, prefers to go to the theater and even more to museums of modern and contemporary art. Aren’t paintings by Paul Klee, Kandinsky or the Delaunays wonderful scores?

She never shies away from work. She’s a very disciplined girl and takes pleasure very seriously. Keeping her ears open, devoted to her practice, she almost feels guilty when she daydreams, twirling her blonde curls. Yet it is often in these moments of absence that meaning is born. In the face of adversity, music always saves her, her instrument an unfailing support. The smile she wears, like other medals, never leaves her.

Fanny Meteier also pays attention to the image that musicians create. She’d like to get away from the black suit in the orchestra and the jazz shirt in the Sunset Club. Depending on the project, she thinks about lighting and costumes that change the way the audience receives the music. The music deserves it. And it’s true, the scenography of Ensemble 0’s soaring Tower of Meaning contrasts with the intriguing atmosphere of Billy Bultheel’s Thief’s Journal or the vibrant colors of Fidel Fourneyron’s quintet, BELL.

After stopping the tape recorder where I’d been recording our conversation, Fanny unhooked my helicon, which was hanging from the ceiling. It was the first time in thirty years that I’d heard what it really sounded like. It was beautiful. I was ecstatic.

Defending the place of women in jazz and creative music, of course. But not only that: for her, art must be egalitarian and serve intersectional struggles. Everyone should be able to express themselves and develop in „safe” and welcoming spaces, and this is what she tries to create in her projects, starting with teaching in conservatories, which she does in parallel with her activity as a performer and which she hopes will be accessible to as many people as possible. What’s the point of music if not to live each moment in the beauty of shared moments and in the discovery of the world, of all worlds?

By Jean-Jacques Birgé. Curated by Citizen Jazz

IWD 2024 MAIN PAGE

This article is published simultaneously in the following European magazines, as part of an operation to highlight young jazz and blues female musicians : Citizen Jazz (France), JazzMania (Belgium), Jazz’halo (Belgium), London Jazz News (UK), Jazz-Fun (Germany), Giornale della musica (Italia), In&Out Jazz (Spain) and Donos Kulturalny (Poland).